Urologie
Nergens is urologische aanbod zo breed als in de openbare ziekenhuizen van het irisnet. Urologie betekent de medische en chirurgische behandeling - zowel bij kinderen als bij volwassenen - van alle aandoeningen van de urinewegen bij mannen en vrouwen en de aandoeningen van het mannelijke genitale stelsel. Het irisnet vervult op dat vlak een pioniersrol en verricht geavanceerd wetenschappelijk onderzoek op gebied van urologie.
Sinds het einde van de jaren zestig heeft de dienst van prof. Grégoir, die bekend was tot ver over de landsgrenzen, in het UVC Brugmann bijgedragen tot de ontwikkeling van de urologische chirurgie (bijv. prostatectomie en antirefluxchirurgie) en werden er heel wat wetenschappelijke studies gevoerd. Naast de klassieke onderzoeks- en behandelingswijzen (transrectale echografie, cystoscopie…) beschikt het UVC over de modernste technieken. Er wordt onderzoek verricht met betrekking tot brachytherapie (interne radiotherapie), een vorm van lokale en regionale radiotherapie waarbij radioactieve "korreltjes" in de prostaat worden gestoken. Die behandeling werkt goed bij een aantal mannen met lokale prostaatkanker en veroorzaakt geen belangrijke bijwerkingen.
In de urologie neemt prostaatkanker een belangrijke plaats in. Prostaatkanker is immers de belangrijkste kanker bij mannen van ouder dan 50 jaar en de op een na belangrijkste oorzaak van kankersterfte. Het aantal gevallen van prostaatkanker stijgt elk jaar met 8%. Een radicale prostatectomie is de referentiebehandeling bij plaatselijke prostaatkanker. Die operatie is de laatste jaren sterk verbeterd, dankzij de ontwikkeling van mini-invasieve laparoscopische en robotgeassisteerde technieken.
Met de steun van de Vrienden van het Bordet Instituut, kocht het Jules Bordet Instituut in 2010 een Da Vinci SI-robot en introduceerde aldus binnen het irisnet de chirurgie van de toekomst. Bij robotgeassisteerde laparoscopische chirurgie gebruikt de chirurg een controlepaneel waarop hij een driedimensionaal visualisatiesysteem installeert, waarmee de beelden naar believen kunnen worden vergroot, en een elektromechanische kar met drie of vier gelede armen, die via trocarts op de patiënt worden aangesloten (een trocart is een instrument waarmee puncties worden uitgevoerd). Met die chirurgische instrumenten, ware intra-abdominale "handjes", zijn de bewegingen veel vloeiender dan bij een klassieke laparoscopie. Bij een radicale prostatectomie met de Da Vinci SI-robot wordt de tumor volledig verwijderd, maar blijven het genitale stelsel, de continentie en de erectiefunctie gevrijwaard. Dat blijkt ook uit de feiten: in één jaar tijd werden op die manier meer dan 200 patiënten geopereerd in het Jules Bordet Instituut, een stijging met ongeveer 20%.
De andere ziekenhuizen van het irisnet hebben nu ook toegang tot die geavanceerde technologie, ook voor researchdoeleinden. De robotgeassisteerde chirurgische apparatuur staat ten dienste van de patiënten van de openbare ziekenhuizen.
De campus Etterbeek-Elsene van de ziekenhuizen Iris Zuid beschikt over een steenverbrijzelaar van de jongste generatie, waarmee stenen in de urinewegen ambulant kunnen worden behandeld, in een centrum met veel expertise. Stenen zijn een frequente, pijnlijke aandoening en kunnen ernstige gevolgen hebben als ze de urineleiders blokkeren. Na verbrijzeling van de stenen door extracorporale schokgolven (ultratonen), lithotripsie genoemd, kunnen de steenfragmenten via natuurlijke weg worden geëlimineerd. Lithotripsie is de standaardbehandeling geworden, die agressieve chirurgie in de meeste gevallen overbodig maakt. De dienst op de campus Etterbeek-Elsene behandelt de patiënten, die door andere ziekenhuizen van het netwerk worden verwezen.
Bij kinderen
Het referentiecentrum voor urologische chirurgie bij kinderen is het Universitair Kinderziekenhuis Koningin Fabiola (UKZKF).
Bij kinderen worden vooral misvormingen van de nieren, de urinewegen en de geslachtsorganen behandeld. Die misvormingen worden doorgaans gediagnosticeerd met een prenatale echografie of naar aanleiding van een urineweginfectie of buikaandoening. Andere urologische problemen bij kinderen zijn urineweginfecties, urolithiase, kanker van de urinewegen...
De urologen van het UKZKF bezitten een belangrijke expertise inzake mini-invasieve chirurgie (laparoscopie, retroperitoneoscopie) van de urinewegen. De meeste operaties worden met die vernieuwende technieken uitgevoerd.